چگونگی شکلگیری سیاست خارجی در مراکز عالی قدرت جمهوری اسلامی ایران طی سالهای 1368 – 1400
کلمات کلیدی:
سیاست خارجی, مقام رهبری, ریاست جمهوری, نظریه ساختار- کارکرد گرایی, وزارت امورخارجهچکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی چگونگی شکلگیری سیاست خارجی در مراکز عالی قدرت جمهوری اسلامی ایران طی سالهای 1368 – 1400 می‌باشد.روش پژوهش از نظر هدف، توصیفی- تحلیلی است و ابزار گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای است.در پژوهش حاضر، تجزیه و تحلیل علّی، متمرکز بر علت و معلول است. یعنی از یک سو مراکز عالی قدرت و سیاست خارجی، علت و معلول و از دیگر سو در درون مراکز عالی قدرت، عناصر آن به عنوان علت و معلول فرض می‌شوند. بررسی‌ها نشان داد تفوق و برتری مقام رهبری در نظام مدیریتی سیاست خارجی ج.ا.ا، بیان یک حقیقت ساختاری و شهودی در نظام ج.ا.ا هم هست که مقام رهبری انقلاب چه در داخل و چه در خارج، به عنوان تنها فرد قدرتمند نظام ج.ا.ا محسوب می‌شوند. البته این نظر شیوع یافته که مقام رهبری در سیاست خارجی، فعال ما یشا هستند، ضمن اینکه یک باور غیر محققانه و ساده انگارانه است، با این بحث که “رهبری سیاست خارجی” برعهده ایشان است، به کلی متفاوت است، چرا که پژوهش دریافته است که مقام رهبری در طول دوره پژوهش (1368 تا 1400) و چهار رئیس جمهور، همواره سعی کرده‌اند روسای جمهور در اعمال نظرات شان در سیاست خارجی محدودیتی نداشته باشند و صرفا حیطه اقدام را مدیریت کرده‌اند و هشدار داده‌اند که از خطوط قرمز ترسیم شده عبور نشود. به طور کلی و سوای از سیاست خارجی، این پژوهش ضمن این که ابا دارد اصطلاح دوگانه حاکمیتی را به کار ببرد چون درآن نوعی جهت گیری فکری را پنهان می‌بیند، اما دوگانه مدیریتی قوه مجریه را یک واقعیت ساختاری می‌داند.
دانلودها
مراجع
Aghaei, D. (2006). Iran's Foreign Policy During the Eight-Year War with a Focus on the European Community's Role. Journal of the Faculty of Law and Political Science, University of Tehran(73), 1-34.
Azghandi, A. (2003). The Foreign Policy of the Islamic Republic of Iran. Qom Publications.
Damavandi, A. (2017). Examining the Power Struggle in the Structure of the Islamic Republic of Iran. Nations Research Monthly SER - 2(24), 5-10.
Dowlatabadi, A., & Shafiei Seif, M. (2018). From Hashemi to Rouhani: An Analysis of Iran's Foreign Policy. Tisa Publications.
Esposito, J. (2018). The Iranian Revolution and Its Global Impact. Chapakhsh.
Firoozabadi, J. D. (2014). The Discursive Cycle in the Foreign Policy of the Islamic Republic of Iran from the Bazargan Administration to the Rouhani Administration. Mokhatab Publications.
Fromm, E. (2008). Will Man Prevail? Morvarid Publications.
Khalili, M. (2018). An Institutional Perspective on Foreign Policy. Mizan Publications.
Naqibzadeh, A. (2009). The Decision-Making Process in Iran's Foreign Policy Islamic Azad University].
Ramazani, R. (2001). An Analytical Framework for Examining the Foreign Policy of the Islamic Republic of Iran. Nashr-e Ney.
خلیلی, م. (1397). نگاهی نهاد گرا به سیاست خارجی. نشر میزان.
نقش تحولات اقتصادی و اجتماعی در سیاست خارجی ج.ا.ا. (1390). مجله سیاست دوره 41، شماره 2.
دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 2025 عبدالرضا صادقی حسن آبادی (نویسنده مسئول); بهنام سرخیل, مهدی زیبایی, قربانعلی قربان زاده سوار (نویسنده)
این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 می باشد.
