تحلیل و ارزیابی پیامدهای فرهنگ‌پذیری و فرهنگ‌گریزی مهاجران افغان بر امنیت سیاسی – اجتماعی ایران

چکیده

هدف این پژوهش بررسی پیامدهای فرهنگ پذیری و فرهنگ‌گریزی مهاجران افغان بر امنیت سیاسی – اجتماعی ایران بود. روش تحقیق به‌صورت آمیخته (کیفی-کمی) انتخاب شد. بخش کیفی پژوهش از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با 15 نفر از خبرگان سازمانی و دانشگاهی و نمونه‌گیری هدفمند انجام شد. در بخش کمی به‌صورت حجم نمونه بر اساس رابطه کوکران 384 نفر تعیین شدند. ابزار گردآوری داده‌ها در مرحله کیفی، مصاحبه و در بخش کمی، پرسشنامه برآمده از مدل تحقیق شامل 194 گویه در قالب طیف ۵ گانه لیکرت بود. روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در بخش کیفی داده بنیاد و در بخش کمی و حداقل مربعات جزئی بود. یافته‌ها نشان داد در بخش کیفی پس از ۳ مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی، مدل پژوهش شامل ٦ مقوله اصلی و 40 مقوله فرعی ارائه گردید. نتایج بخش کمی نشان داد که شرایط علی بر مقوله محوری و شرایط مداخله‌گر، شرایط زمینه‌ای و مقوله محوری بر راهبردها تأثیر داشتند؛ همچنین راهبردها بر پیامدهای فرهنگ‌پذیری و فرهنگ‌گریزی مهاجران افغان تأثیر می‌گذارند. درنهایت نیز فرهنگ‌پذیری و فرهنگ‌گریزی مهاجران افغان تحت تأثیر شرایط علی، شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر و کنش‌ها و تعاملات، پیامدهایی شامل تأثیر بر تعادل جمعیت و منابع، فشار بر سیستم اجتماعی و خدمات عمومی، تأثیر بر بازار کار، تأثیر بر امنیت مرزی، ضعف امنیت سیاسی، تعارضات فرهنگی، فشار بر زیرساخت‌ها، تأثیرات غیرمنتظره بر توسعه اقتصادی کشور، تهدید امنیت ملی، تنش‌های اجتماعی و تعاملات منفی را به همراه دارند.