سیاست خارجی ایران و ترکیه در قبال همه‌پرسی استقلال کردستان عراق از منظر موازنه تهدید استفان والت

چکیده

یکی از نقاط مورد اختلاف در عراق و منطقه، مسئله استقلال کُردستان عراق بوده است. آنچه باعث شده این موضوع جنبه بین المللی پیدا کند. پیوند این منطقه با کردهای ایران، ترکیه، سوریه و... باعث شکل گیری رفتارهمگرایی در سیاست خارجی این کشورها به ویژه ایران و ترکیه در قبال کردستان عراق شده است. بنابراین سوال پژوهش بدینگونه مطرح می‌شود که، برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان عراق چه تأثیراتی بر سیاست خارجی ایران و ترکیه گذاشت و رویکرد واحد و مشترک سیاست خارجی ایران و ترکیه در خصوص جهت‌گیری استقلال‌طلبانه کردستان عراق به چه شکل بوده است؟ مقاله حاضر  با روش کتابخانه‌ای و بر اساس رویکرد توصیفی – تحلیلی این فرضیه را مطرح می‌کند که چالش همه‌پرسی کردستان عراق و تمایلات استقلال‌طلبانه آن‌ها برای هر دو کشور آنچنان جدی شده که باعث ایجاد ائتلاف در قبال این مسئله شده و دوکشور همواره در صدد برآمدند تا از استقلال این منطقه جلوگیری کنند. لذا رویکرد اتخاذ شده به وسیله این دو کشور در قبال کردستان عراق در قالب نظریه موازنه تهدید قابل تبیین است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر، راهبرد اصلی ایران و ترکیه، علاوه بر اختلاف‌های متعدد در خصوص بحران‌های اخیر خاورمیانه، دارای مؤلفه‌های متعددی است. یکی از مهم‌ترین مولفه‌ها تأکید و تلاش جهت حفظ تمامیت ارضی کشور عراق و مخالفت با تجزیه این کشور است؛ برای رسیدن به این هدف، دو کشور برای کسب منافع ملی خود ائتلافی را تشکیل داده‌اند. زیرا ایران و ترکیه دارای جمعیت قابل توجهی از کردها هستند و ایجاد دولت کردی در عراق باعث بوجود آمدن یک الگوی موفق در منطقه شده و کردهای دو کشور را تحت تاثیر موضوع قرار خواهند داد.