تحلیل عوامل موثر بر تحقق اکوسیستم فرهنگی و خلاق در شهرهای تاریخی ایران

چکیده

باظهور مفهوم شهرخلاق، شیوه جدیدی از تفکر درمورد رابطه متقابل فرهنگ و مکان معرفی گردید. این مفهوم با تاکیدبر سرمایه انسانی خلاق در شهر، از آزادسازی استعدادهای افراد برای رسیدگی به مسائل شهری حمایت می‌کند. در این الگوواره بینشی، صنایع فرهنگی و خلاق منحصربفرد بومی اصلی‌ترین مزیت رقابتی شهرها جهت نیل به توسعه اقتصادی شناخته می‌شوند. باتوجه به ظرفیت‌های قابل‌توجه شهرهای تاریخی ایران در پیاده‌سازی الگوی شهرخلاق، سازوکار پیاده‌سازی اکوسیستم فرهنگی و خلاق در این شهرها نیازمند بررسی است؛ لذا هدف از پژوهش‌حاضر، ارزیابی تاثیر ترجیحات مکانی طبقه‌خلاق در تحقق اکوسیستم فرهنگی و خلاق در شهرهای تاریخی ایران است. درهمین راستا، در مرحله نخست پژوهش، ازطریق مرور مبانی نظری پژوهش در متون معتبر جهانی، ترجیحات مکانی طبقه‌خلاق شناسایی می‌گردد وهمچنین عوامل موثر بر چرخه اکوسیستم فرهنگی و خلاق موردبررسی قرارمی‌گیرد. در مرحله دوم پژوهش نیز، برای آزمون فرضیه، از مدل معادلات ساختاری در بستر نرم افزارهای آماری Amos23 و Spss20 بهره گرفته می‌شود. این پژوهش ازنظرهدف کاربردی و ازنظر شیوه گردآوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها، توصیفی-همبستگی است. نمونه آماری این پژوهش، 196نفر از اعضای طبقه‌خلاق ساکن در شهرهای یزد، کاشان و جیرفت است که به صورت نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. یافته‌ها نشان می‌دهد مجموعه ترجیحات مکانی طبقه خلاق، بر پیاده‌سازی اکوسیستم فرهنگی و خلاق در شهرهای تاریخی ایران تاثیردارد. اگر شهرهای تاریخی ایران، خواهان پیاده‌سازی الگوی شهرخلاق هستند، باید عوامل حفظ و جذب طبقه خلاق را به اقتضای ظرفیت‌های بومی خود شناسایی‌کنند و با اعمال مجموعه عوامل سخت و نرم مکان‌سازی خلاق، امکان تحقق اکوسیستم فرهنگی و خلاق را فراهم‌آورند تا از این طریق به توسعه اقتصادی خلاق نایل‌آیند.