تحلیل اثرات جهانی شدن بر حقوق شهروندی در تهران

چکیده

هدف از این مقاله بررسی اثرات جهانی شدن بر حقوق شهروندی در شهر تهران است. حقوق شهروندی یکی از شاخص‌های عمده جامعه مدنی است که متأثر از عوامل مختلفی از جمله جهانی شدن می باشد. بدین منظور از نظریه مارشال و آنتونی گیدنز به عنوان چارچوب تئوریک استفاده شد. روش تحقیق، پيمايشي بوده و جامعه آماری افراد 20 ساله و بالاتر شهر تهران هستند. شیوه نمونه‌گیری، خوشه ای چندمرحله ای متناسب با حجم جمعیت هر یک زا مناطق 22 گانه تهران است و حجم نمونه طبق جدول مورگان 384 نفر می‌باشد. ابزار گردآوري داده‏ها، پرسشنامه محقق ساخته است. روش تجزيه و تحليل داده‌ها، ضریب همبستگی پيرسون و تحليل رگرسيون با استفاده از نرم‌افزار SPSS است. از اعتبار صوری جهت سنجش اعتبار استفاده شد و ابزار اندازه‌گیری از پایایی لازم برخوردار است و پایایی متغیر حقوق شهروندی 876/0 و جهانی شدن 823/0 است.

یافته‌های پژوهش نشان داد که میانگین حقوق شهروندی در بین افراد نسبتاً بالا بوده و میانگین آن برابر با 14/3 است. حدود 6/36 درصد میزان حقوق شهروندی‌­شان را در حد پایین می­دانند. حدود 1/ 26 درصد در حد متوسط و حدود 3/37 درصد نیز میزان حقوق شهروندی را در حد بالا می‌دانند. بین میزان جهانی شدن و حقوق شهروندی رابطه معنادار مثبت و مستقیم(378/0r=) وجود دارد. یعنی هر چه نگرش به جهانی شدن مثبت‌تر شود، میزان حقوق شهروندی افزایش می‌یابد. مولفه بعد اجتماعی جهانی شدن با ضریب 378/0 و مولفه بعد اقتصادی با ضریب 238/0 به ترتیب بیشترین و کمترین همبستگی را با حقوق شهروندی داشته­اند. جهانی شدن و ابعاد چهارگانه آن(اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی) حدود 5/19 درصد از واریانس و تغییرات حقوق شهروندی را تبیین و پیش‌بینی می‌کنند. نتیجه این که برای افزایش در میزان حقوق شهروندی بایستی به جهانی شدن و ابعاد آن خصوصاً بعد اجتماعی جهانی شدن توجه شایانی نمود.