اثربخشی انقلاب روسیه بر تحولات ایران در دوره رضا شاه

چکیده

انقلاب اکتبر روسیه، مهم‌ترین رویدادی بود که در اوایل قرن بیستم میلادی به وقوع پیوست. با گذشت زمان و استقرار دولت جدید در شوروی و تثبیت قدرت و تبدیل شدن از یک انقلاب صرف به یک قدرت مستقر و پذیرش ناگزیر پاره‌ای از الزامات دولت بودن بازتاب و تاثیر انقلاب شوروی در ایران در اشکال اقتصادی، سیاسی و نظامی دچار برخی دگرگونی‌ها شد. از یک سو رابطه دو حکومت، یعنی ایران و روسیه با تمام الزامات و ملزومات دو حکومت مستقر ایجاد شد که منافع مشترک سیاسی، نظامی و اقتصادی داشتند.  با وجود انقلاب 1905 در این کشور، دولت روسیه تزاری همچنان ایفاگر نقش استعمارگرانه خود در ایران بود.این مقاله درصدد پاسخ به این سوال است که: اثر بخشی  انقلاب روسیه بر تحولات ایران در دوره رضا شاه چیست؟» در پاسخ به سؤال فوق، پژوهش جاری با استفاده از شیوه توصیفی- تحلیلی رایج در علوم انسانی و مطالعات تاریخی از منابع کتابخانه‌ای و فیش‌برداری در خصوص دوران بین سال‌های 1296ه.ش تا 1320 ه.ش به جمع‌آوری داده‌های تحقیق پرداخته شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که وقوع انقلاب ۱۹۱۷. م روسیه موجب شد تا تغییرات اساسی در سیاست خارجی این کشور ایجاد شود؛ چرا که برای مدت کوتاهی رهبران این انقلاب تلاش می‌کردند با عنوان نمودن شعارهای جدیدی ضمن کاستن نفرت عمومی کشورهای دیگر از روسیه زمینه‌های شناسایی حکومت خود را نیز در جهان فراهم کنند.