جامعه شناسی توسعه و گفتمان ملی

چکیده

این مقاله حاصل همکاری دانشگاه تهران و دانشگاه آلبرگ دانمارک در جهت درک بهتر از ادبیات توسعه ملی است. بالاخص که در سال‌های اخیر که ادبیات توسعه خواهی در جامعه ایران به امری پر نزاع و بی تفاهم تبدیل گشته است و سرگشتگی آن در تاریخ معاصر گواه آن است که امر توسعه پیش از آنکه محصول التهاب‌های روشنفکرانه باشد، نتیجه انضباط و تعاملی منظم از خرد جمعی است. لذا امید است با تمرکز بالاتر بر مسئله توسعه بتوان مقدمات مناسبی را در درک بهتر آن فراهم آورد. این پژوهش که از روش تِمی که روشی کیفی و مبتنی بر مطالعه و مصاحبه نیمه ساختاریافته است، شامل مصاحبه با دوازده نخبه داخلی از اساتید دانشگاهی و مجریان با سابقه کشور است. و همچنین حاصل مطالعه و همکاری با دانشکده‌های علم ارتباط و علوم جامعه شناختی و تجارت از دانشگاه آلبرگ به مدت یک سال نیم است. محور این پژوهش بر مدار "جامعه شناسی توسعه ملی" و نقش "گفتمان" در خصوص شکل گیری نظریه‌های توسعه شکل گرفته است. و حاصل آن ارائه دو الگویی است که اولا پیشنهاد می‌دهد که بهتر است توسعه بر چه ساختار و روابط اجتماعی بنا شود و دوما پیشنهاد "الگوهای گفتمانی" برای رسیدن به عقلانیت و هویت جمعی است.