بازنمایی هویت در گفتمان اسلام سیاسی نوگرا پس از انقلاب اسلامی ایران

چکیده

انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، تحولات گسترده‌ای را در عرصه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران به همراه داشت. یکی از مهمترین این تحولات، تغییر در گفتمان غالب و بازنمایی هویت ملی و اسلامی بود. در این راستا، گفتمان اسلام سیاسی نوگرا نقش محوری در شکل‌دهی هویت جمعی ایفا کرد. نوشتار حاضر با هدف تبیین بازنمایی هویت در گفتمان اسلام سیاسی نوگرا و روش تحقیق توصیفی تحلیلی به این نتایج دست یافته است که انقلاب اسلامی با تاکید بر احیای ارزش‌های اسلامی و تفسیر مجدد آموزه‌های دینی، تلاش کرد تا جامعه ایران را به سمت یک هویت اسلامی اصیل سوق دهد. این امر منجر به تغییراتی در قوانین، آموزش و پرورش و سبک زندگی مردم شد. هویت در گفتمان اسلام سیاسی نوگرا به‌عنوان یک هویت دینی-ملی بازنمایی می‌شود که بر مبنای بازسازی معنایی مفاهیم اسلام و ملی‌گرایی است. این هویت به‌دنبال تطابق با نیازهای جهان مدرن و ارزش‌های دموکراتیک است، اما هم‌زمان با چالش‌های سنت‌گرایی روبه‌رو است. در گفتمان اسلام سیاسی نوگرا، هویت سیاسی به عنوان ابزاری برای مشروعیت‌بخشی به قدرت سیاسی و تبیین موقعیت ایران در جهان اسلام و جامعه بین‌المللی عمل می‌کند.